هیجان در سگ به چه علت است؟ | روش های کنترل هیجان سگ ها

هیجان در سگ ها به وضعیتی گفته  می‌شود که حیوان بدون محرک مشخص، رفتارهایی نظیر پریدن مکرر، پارس کردن، چرخیدن به دور خود یا بی‌قراری شدید از خود نشان می‌دهد. برخلاف تصور رایج، این حالت همواره به معنای شادی یا انرژی مثبت نیست و می‌تواند نشانه‌ای از استرس، کمبود تحریک فیزیکی یا ذهنی، یا عدم پاسخ مناسب به نیازهای رفتاری سگ باشد.

مدیریت و کنترل این رفتارهای هیجانی از نظر سلامت روانی و فیزیکی حیوان اهمیت بالایی دارد. هیجان مفرط در صورت تداوم می‌تواند موجب بروز مشکلاتی نظیر اضطراب، رفتارهای مخرب، اختلال در خواب و حتی آسیب‌های جسمی شود. اتخاذ رویکردهای اصولی در تربیت و ایجاد محیطی آرام و متعادل، نقش بسزایی در بهبود کیفیت زندگی سگ خواهد داشت.

دلایل هیجان پیش از حد در سگ

• کمبود تحریک ذهنی و فیزیکی
• سبک زندگی اشتباه (بی‌برنامگی، نبود روتین مشخص)
• تغذیه نامناسب و انرژی زیاد
• عوامل ژنتیکی و نژادی
• اضطراب، استرس یا ترس پنهان

علائم رفتاری سگ بیش فعال

سگ‌هایی که بیش‌فعال هستند، معمولاً با رفتارهایی مثل پریدن بی‌وقفه، پارس کردن مداوم و تکان دادن شدید دُم، جلب توجه می‌کنند. این رفتارها معمولاً در موقعیت‌هایی مانند ورود مهمان، رفتن برای پیاده‌روی یا حتی باز شدن درب خانه بیشتر می‌شوند. این هیجانات شدید نه‌تنها باعث خستگی روانی صاحب حیوان می‌شوند، بلکه می‌توانند به خود سگ نیز آسیب وارد کنند.

یکی دیگر از نشانه‌های رایج، رفتارهای تهاجمی ملایم مانند گاز گرفتن بدون قصد آسیب یا پریدن روی دیگران است. این رفتارها بیشتر از سر شور و هیجان زیاد هستند تا خشونت واقعی، اما درصورت تکرار، می‌توانند به عادت‌های ناپسند یا حتی خطرناک تبدیل شوند. به‌ویژه در سگ‌های بزرگ جثه، چنین واکنش‌هایی ممکن است باعث آسیب به افراد یا اشیای اطراف شود.

رفتارهایی مثل چرخیدن به دور خود، لیسیدن بیش‌ازحد، یا قدم زدن بی‌وقفه در خانه نیز نشان‌دهنده اضطراب حرکتی هستند که می‌تواند ریشه در نیازهای برآورده‌نشده ذهنی یا فیزیکی داشته باشد. همچنین بی‌قراری هنگام خواب یا عدم توانایی در آرام گرفتن و ادرار هیجانی سگ در موقعیت‌های عادی، از دیگر علائمی است که نیاز به بررسی و مداخله تربیتی یا درمانی دارد.

راهکار های کنترل هیجان در سگ ها

راهکارهای کنترل هیجان در سگ‌ها نقش کلیدی در بهبود رفتار و کیفیت زندگی حیوان دارند. در ادامه به چند روش مؤثر و قابل اجرا اشاره می‌کنیم:

بی‌توجهی در لحظه‌ی هیجان:

یکی از اشتباهات رایج صاحبان سگ، توجه یا واکنش به سگ در لحظه‌ی هیجان است؛ حتی تماس چشمی یا حرف زدن با سگ می‌تواند مانند پاداش عمل کند. در این شرایط، بهترین اقدام بی‌توجهی کامل است تا سگ یاد بگیرد که رفتارهای هیجانی، توجه به‌دنبال ندارند. با گذشت زمان، این روش منجر به کاهش هیجانات ناگهانی می‌شود.

افزایش تحرک فیزیکی:

هیجان زیاد در بسیاری از سگ‌ها ناشی از انرژی تخلیه‌نشده است. پیاده‌روی منظم، بازی‌های فکری مثل جست‌وجوی خوراکی و تمرینات آموزشی ساده می‌تواند سطح انرژی سگ را کاهش داده و ذهنش را درگیر کند. ترکیب تحرک بدنی با آموزش اطاعت‌پذیری، هم سگ را خسته می‌کند و هم باعث تمرکز بیشتر او بر دستورات می‌شود.

آرام‌سازی با رایحه های مخصوص سگ:

استفاده از آرامش بخش سگ و رایحه‌هایی مانند اسطوخودوس یا وانیل (در صورت تأیید دامپزشک) می‌تواند تأثیر آرام‌بخش بر سگ داشته باشد. همچنین، موسیقی مخصوص سگ‌ها یا صداهای طبیعت به کاهش استرس محیطی کمک می‌کند. این روش‌ها برای سگ‌هایی که به تنهایی در خانه می‌مانند یا در مواجهه با محرک‌های خارجی دچار اضطراب می‌شوند، بسیار مفید است.

• ویال آرامش بخش سگ اویمال ایرلند 2عددی ( کاملا گیاهی )۶۷۸،۰۰۰ تومان قیمت اصلی: ۶۷۸،۰۰۰ تومان بود.۶۳۷،۰۰۰ تومانقیمت فعلی: ۶۳۷،۰۰۰ تومان.
• قرص آرامبخش سگ اویمال ایرلند 180 عددی۷۰۵،۰۰۰ تومان قیمت اصلی: ۷۰۵،۰۰۰ تومان بود.۶۶۹،۰۰۰ تومانقیمت فعلی: ۶۶۹،۰۰۰ تومان.

ایجاد روتین مشخص برای غذا، خواب و بازی:

سگ‌ها به ساختار و نظم علاقه دارند. وقتی ساعات غذا خوردن، استراحت و بازی در یک زمان مشخص انجام شود، حیوان احساس امنیت و آرامش بیشتری خواهد داشت. ایجاد چنین روتینی به کاهش رفتارهای پیش‌بینی‌ناپذیر یا هیجانی کمک می‌کند و به مرور، رفتار سگ متعادل‌تر می‌شود.

استفاده از تکنیک آموزش مثبت:

به‌جای تنبیه یا فریاد، باید روی پاداش‌دهی به رفتارهای درست تمرکز کرد. زمانی که سگ شما در موقعیتی که قبلاً هیجان‌زده می‌شد، آرام باقی می‌ماند، فوراً با خوراکی یا نوازش او را تشویق کنید. این تقویت مثبت باعث یادگیری تدریجی الگوهای رفتاری سالم و کنترل‌شده خواهد شد.

چه چیزهایی باعث بدتر شدن رفتار هیجانی سگ میشوند؟

برخی عوامل محیطی و رفتاری می‌توانند منجر به تشدید هیجانات در سگ‌ها شوند و مانع از شکل‌گیری رفتارهای متعادل گردند. شناخت این محرک‌ها نقش بسزایی در کنترل و اصلاح رفتارهای بیش‌فعال دارد:

تحریک بیش‌ازحد از سوی صاحب:

واکنش‌های هیجانی صاحب مانند نوازش، صحبت با صدای بلند یا در آغوش گرفتن سگ در زمان بروز رفتارهای پرتنش مانند واق زدن سگ، می‌تواند موجب تقویت آن رفتارها شود. این اقدامات، هرچند با نیت محبت انجام می‌شوند، به‌مرور زمان باعث شرطی‌سازی ذهنی سگ می‌شوند و میزان تحریک‌پذیری او را افزایش می‌دهند.

انجام بازی‌های ناگهانی و پرتحرک:

فعالیت‌های فیزیکی کنترل‌نشده مانند دویدن بی‌برنامه، پرتاب ناگهانی اسباب‌بازی یا کشیدن طناب ممکن است موجب ترشح بیش‌ازحد آدرنالین و افزایش سطح تحریک‌پذیری شوند. تکرار این نوع بازی‌ها بدون نظارت می‌تواند باعث تثبیت رفتارهای بیش‌فعال گردد.

مصرف غذاها یا تشویقی‌های انرژی‌زا بدون مدیریت:

تشویقی‌های پرکالری یا حاوی مواد محرک اگر بدون توجه به میزان فعالیت روزانه یا شرایط فیزیکی سگ استفاده شوند، ممکن است باعث افزایش بی‌قراری و هیجان‌زدگی شوند. انتخاب رژیم غذایی متعادل تحت نظر دامپزشک، در این زمینه اهمیت فراوانی دارد.

نبود فضای شخصی و امن برای استراحت:

سگ‌ها به فضایی مشخص برای استراحت و کاهش استرس نیاز دارند. عدم وجود محل مشخص مانند باکس (crate)، تخت یا منطقه‌ای آرام در خانه می‌تواند مانع بازیابی آرامش شده و موجب بروز رفتارهای ناآرام و واکنش‌های افراطی گردد.

جمع‌بندی

کنترل هیجان در سگ‌ها یک فرایند نیازمند صبر و تلاش مداوم است. با شناسایی علل اصلی هیجان‌های بیش‌ازحد، می‌توانیم راه‌حل‌هایی مؤثر برای کاهش و مدیریت این رفتارها ارائه دهیم. هنگامی که علت ریشه‌ای مانند کمبود تحرک، استرس یا آموزش ناکافی شناسایی شود، نیمی از مشکل حل خواهد شد. سگ‌ها معمولاً به محیطی منظم و ساختارمند نیاز دارند تا احساس امنیت کنند و بتوانند رفتارهای خود را کنترل نمایند.

آموزش اصولی و استفاده از تکنیک‌های مثبت همچون پاداش‌دهی به آرامش و بی‌توجهی به رفتارهای هیجانی، می‌تواند به آرامش سگ کمک کند. همچنین توجه به نیازهای فیزیکی و ذهنی سگ، مانند پیاده‌روی منظم، بازی فکری و استفاده از رایحه‌های آرامش‌بخش مانند وانیل و اسطوخودوس ، می‌تواند تأثیر زیادی در کاهش هیجان‌های اضافی داشته باشد. در نهایت، یک سگ آرام نتیجه‌ی یک زندگی منظم، آموزش صحیح و توجه به نیازهای جسمی و روحی او است.