7 علت لیس زدن سگ‌ ها و راه‌های موثر کنترل آن

لیس زدن سگ یکی از رفتارهای بسیار رایج در سگ‌هاست که ممکن است برای بسیاری از صاحبان حیوانات خانگی طبیعی به نظر برسد. سگ‌ها از این رفتار برای ابراز محبت، آرام‌سازی خود و حتی برقراری ارتباط با اطرافیان استفاده می‌کنند. گاهی هم این رفتار، راهی برای کشف محیط یا جلب توجه صاحب‌شان است. اما وقتی لیس زدن به صورت مداوم و بیش از حد تکرار شود، می‌تواند نشانه‌ای از مشکل جسمی یا روانی باشد که نباید نادیده گرفته شود.

شناخت تفاوت بین لیس زدن طبیعی و غیرطبیعی، نقش مهمی در حفظ سلامت سگ ایفا می‌کند. برخی مواقع این رفتار از استرس، اضطراب، خارش پوستی یا حتی درد پنهان نشأت می‌گیرد و در صورت بی‌توجهی می‌تواند به زخم‌های پوستی، عفونت یا اختلالات رفتاری منجر شود. هدف این مقاله بررسی علل اصلی لیس زدن زیاد در سگ‌ها و ارائه راهکارهایی برای کنترل و مدیریت صحیح این رفتار است.

لیس زدن در سگ‌ ها تا چه حد طبیعی است؟

رفتار لیس زدن در سگ‌ها از جمله واکنش‌های غریزی و طبیعی آن‌هاست که می‌تواند دلایل متنوعی داشته باشد. توله‌سگ‌ها از طریق لیس زدن با مادر و هم‌نوعان خود ارتباط برقرار می‌کنند و این رفتار در بزرگسالی نیز برای ابراز محبت، نشان دادن وابستگی، یا آرام کردن خود ادامه پیدا می‌کند. بسیاری از سگ‌ها با لیس زدن صاحب خود سعی دارند محبت دریافت کنند یا او را به بازی دعوت کنند. همچنین، لیس زدن گاهی به عنوان یک رفتار خودآرام‌بخش عمل می‌کند، به‌ویژه زمانی که سگ احساس اضطراب یا تنهایی دارد.

اما زمانی که لیس زدن بیش از حد، مکرر یا وسواسی می‌شود مانند لیس زدن مداوم دست‌ها، کف خانه، دیوار یا بدن خود سگ می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل زمینه‌ای باشد. این رفتار ممکن است از اختلالات روانی مثل اضطراب جدایی یا استرس مزمن ناشی شود، یا اینکه نشانه‌ای از خارش شدید، آلرژی پوستی، درد یا ناراحتی داخلی باشد. بنابراین تشخیص مرز بین رفتار طبیعی و نگران‌کننده، اولین قدم برای مراقبت مؤثر و به‌موقع از سلامت سگ است.

7 دلیل رایج لیس زدن زیاد در سگ‌ ها

1. جلب توجه و محبت‌خواهی
2. اضطراب و استرس در سگ (مثلاً جدایی از صاحب)
3. کسالت و بی‌حوصلگی
4. مشکلات پوستی یا خارش
5. درد یا زخم موضعی
6. مشکلات گوارشی یا حالت تهوع (لیس زدن لب یا زمین)
7. اختلالات رفتاری یا وسواس

راه‌های کنترل و مدیریت لیس زدن بیش از حد سگ

اولین قدم برای کنترل لیس زدن زیاد در سگ‌ها، شناسایی و رفع علت اصلی این رفتار است. اگر سگ به دلیل خارش پوستی، آلرژی، انگل یا درد موضعی اقدام به لیس زدن می‌کند، درمان پزشکی باید در اولویت قرار گیرد. مراجعه به دامپزشک برای بررسی‌های بالینی و انجام تست‌های لازم می‌تواند به شناسایی مشکلات زمینه‌ای کمک کند. در بسیاری از موارد، با برطرف شدن عامل جسمی، رفتار لیس زدن نیز کاهش می‌یابد.

در صورتی که مشکل ریشه در کسالت، کم‌تحرکی یا نیاز به توجه داشته باشد، افزایش فعالیت‌های ذهنی و فیزیکی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. پیاده‌روی‌های منظم، بازی‌های فکری، اسباب‌بازی‌های تعاملی یا حتی آموزش ترفندهای ساده می‌توانند ذهن سگ را درگیر کرده و از بروز رفتارهای تکراری و وسواسی مانند لیس زدن جلوگیری کنند. همچنین، صرف زمان با سگ و ایجاد ارتباط مثبت نقش مهمی در کاهش اضطراب و نیاز به جلب توجه دارد.

در برخی موارد، استفاده از راهکارهای کمکی مانند اسپری‌های بازدارنده طعم‌دار (که برای حیوانات بی‌ضررند) یا قلاده الیزابت برای جلوگیری از لیس زدن زخم‌ها و نواحی حساس توصیه می‌شود. علاوه بر آن، آموزش رفتاری مثبت، تقویت رفتارهای مناسب و بی‌توجهی به لیس زدن‌های بی‌دلیل می‌تواند به اصلاح این عادت کمک کند. اگر این رفتار شدت زیادی دارد یا به شکل وسواس‌گونه ادامه می‌یابد، مشورت با دامپزشک یا رفتارشناس حرفه‌ای ضروری است تا برنامه درمانی و رفتاری مناسب برای سگ طراحی شود.

رابطه بین اضطراب جدایی و لیس زدن زیاد سگ

یکی از دلایل شایع لیس زدن مکرر در سگ‌ها، اضطراب جدایی است؛ حالتی که سگ هنگام تنها ماندن یا دوری از صاحب خود دچار استرس، بی‌قراری یا رفتارهای وسواسی می‌شود. در چنین شرایطی، سگ ممکن است شروع به لیس زدن مداوم پنجه‌ها، پاها یا حتی اشیاء اطراف کند تا خودش را آرام کند. این رفتار، نوعی پاسخ روانی به اضطراب است که اگر نادیده گرفته شود، می‌تواند منجر به زخم، عفونت یا حتی اختلالات رفتاری مزمن شود. از دیگر نشانه‌های اضطراب جدایی می‌توان به پارس کردن بی‌وقفه، خرابکاری در خانه، بی‌اشتهایی یا بی‌قراری شدید اشاره کرد.

برای مقابله با اضطراب جدایی، باید رویکردی چندجانبه داشت. ایجاد روتین مشخص، افزایش فعالیت بدنی قبل از تنها ماندن، استفاده از اسباب‌بازی‌های سرگرم‌کننده و بوی آشنا، و آموزش تدریجی برای تنهایی از جمله راهکارهای مؤثر هستند. در موارد شدید، مشورت با دامپزشک یا رفتارشناس حیوانات خانگی توصیه می‌شود تا در صورت نیاز از داروهای ضد اضطراب یا روش‌های رفتاری تخصصی استفاده شود. نکته مهم این است که باید به رفتارهای ظریف سگ توجه کرد تا قبل از تبدیل شدن به یک اختلال مزمن، بتوان اقدامات لازم را انجام داد.

• قلاده آرامش بخش سگ بونست انگلیس بسته 2 عددی 62 سانتی۶۸۰،۰۰۰ تومان قیمت اصلی: ۶۸۰،۰۰۰ تومان بود.۶۱۶،۰۰۰ تومانقیمت فعلی: ۶۱۶،۰۰۰ تومان.
• اسپری آرامش بخش سگ ووفی نات کت 150میل۲۲۲،۰۰۰ تومان قیمت اصلی: ۲۲۲،۰۰۰ تومان بود.۲۱۰،۰۰۰ تومانقیمت فعلی: ۲۱۰،۰۰۰ تومان.
• قطره ملاتونین کمک به خواب سگ و گربه یورووت 50 میل (یوروپت)۵۸۰،۰۰۰ تومان قیمت اصلی: ۵۸۰،۰۰۰ تومان بود.۵۳۰،۰۰۰ تومانقیمت فعلی: ۵۳۰،۰۰۰ تومان.
• مایع ویال آرامش بخش سگ اویمال ایرلند 2عددی ( کاملا گیاهی )۸۱۰،۰۰۰ تومان قیمت اصلی: ۸۱۰،۰۰۰ تومان بود.۷۳۰،۰۰۰ تومانقیمت فعلی: ۷۳۰،۰۰۰ تومان.
• ویال آرامش بخش سگ اویمال ایرلند + کیت دیفیوزر ( کاملا گیاهی )۸۱۰،۰۰۰ تومان قیمت اصلی: ۸۱۰،۰۰۰ تومان بود.۷۳۰،۰۰۰ تومانقیمت فعلی: ۷۳۰،۰۰۰ تومان.
• قلاده آرامش بخش سگ اویمال ایرلند بسته 3 عددی 65 سانتی۸۵۰،۰۰۰ تومان قیمت اصلی: ۸۵۰،۰۰۰ تومان بود.۷۹۰،۰۰۰ تومانقیمت فعلی: ۷۹۰،۰۰۰ تومان.

داروها یا مکمل‌هایی که در کاهش رفتار وسواسی سگ کمک می‌کنند

در برخی موارد که رفتار لیس زدن در سگ‌ها جنبه وسواسی پیدا می‌کند و با راهکارهای محیطی و رفتاری بهبود نمی‌یابد، دامپزشکان ممکن است استفاده از داروها یا مکمل‌های ضد اضطراب را توصیه کنند. داروهایی مانند فلوکستین (Prozac) یا کلومیپرامین (Clomicalm) که برای درمان اضطراب جدایی یا اختلالات وسواسی در حیوانات خانگی طراحی شده‌اند، می‌توانند به کاهش رفتار لیس زدن مداوم کمک کنند. همچنین، مکمل‌های طبیعی حاوی موادی مانند L-Theanine، تریپتوفان، یا عصاره بابونه نیز گاهی برای آرام‌سازی سگ‌ها استفاده می‌شوند. با این حال، مصرف هر نوع دارو یا مکمل باید صرفاً تحت نظر دامپزشک انجام شود، چرا که انتخاب نوع، دوز مناسب و بررسی تداخلات دارویی نیازمند ارزیابی تخصصی سلامت جسمی و روانی سگ است.

چطور از کودکی از عادت لیس زدن سگ پیشگیری کنیم؟

پیشگیری از عادت لیس زدن زیاد در توله‌سگ‌ها، از همان ماه‌های ابتدایی زندگی بسیار مهم است، زیرا بسیاری از رفتارهای بزرگسالی در همین دوره شکل می‌گیرند. توله‌سگ‌ها معمولاً از طریق لیس زدن محیط، بدن خود یا انسان‌ها، دنیای اطراف را کشف می‌کنند. در این مرحله، ضروری است که رفتارهای مثبت و منفی به درستی مدیریت و هدایت شوند. اگر توله‌سگ شروع به لیس زدن بیش از حد کرد، بهتر است بدون تنبیه، توجه خود را از او برداشته و تمرکز او را به فعالیتی دیگر مثل اسباب‌بازی یا تمرین آموزشی جلب کنیم. این کار به توله‌سگ یاد می‌دهد که برای جلب توجه نیازی به این رفتار نیست.

از سوی دیگر، ایجاد یک روتین منظم برای بازی، تربیت توله سگ، تغذیه و استراحت، به کاهش اضطراب و شکل‌گیری رفتارهای سالم کمک می‌کند. آموزش مهارت‌های پایه‌ای مانند “بشین”، “نه”، یا “آروم باش” نیز می‌تواند در زمان‌هایی که سگ رفتار نامطلوبی مانند لیس زدن زیاد از خود نشان می‌دهد، به کنترل او کمک کند. مهم‌تر از همه، استفاده از تقویت مثبت مثل تشویقی یا نوازش در زمان‌های مناسب باعث می‌شود توله‌سگ یاد بگیرد که چه رفتاری پاداش‌بر است. با تربیت صحیح از همان ابتدا، می‌توان جلوی شکل‌گیری عادت‌های ناسالم در بزرگسالی را گرفت.

آیا لیس زدن سگ همیشه نشانه محبت است؟

لیس زدن یکی از رفتارهای طبیعی و رایج سگ‌هاست که اغلب به عنوان نشانه‌ای از محبت و وابستگی به صاحب تعبیر می‌شود. وقتی سگ‌ها دست، صورت یا بدن ما را لیس می‌زنند، معمولاً قصد دارند محبت خود را نشان دهند یا به دنبال برقراری ارتباط مثبت هستند. این نوع لیس زدن معمولاً ملایم و با حالت آرام انجام می‌شود و همراه با زبان بازی یا نگاه مهربان سگ است. در چنین مواقعی، لیس زدن یک رفتار اجتماعی و دوطرفه محسوب می‌شود که باعث تقویت پیوند عاطفی بین سگ و صاحبش می‌گردد.

اما باید توجه داشت که لیس زدن همیشه نشانه محبت نیست و گاهی می‌تواند نشان‌دهنده اضطراب، استرس یا ناراحتی سگ باشد. لیس زدن وسواسی، مکرر یا همراه با حرکات غیرطبیعی مانند خراشیدن یا جویدن پوست، می‌تواند علامتی از مشکلات روانی یا جسمی باشد. در این موارد، سگ ممکن است با لیس زدن سعی کند اضطراب خود را کاهش دهد یا به نوعی خودآرام‌بخشی کند. بنابراین، تشخیص دقیق نوع لیس زدن و شرایطی که در آن رخ می‌دهد اهمیت زیادی دارد تا بتوان رفتار سگ را بهتر درک کرد و در صورت نیاز، اقدام به درمان یا تغییر رفتار نمود.

نتیجه‌ گیری

رفتار لیس زدن در سگ‌ها معمولاً یک واکنش طبیعی و نشانه‌ای از محبت، کنجکاوی یا آرامش است، اما وقتی این رفتار به صورت مکرر، وسواسی یا بیش از حد دیده شود، می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جسمی مانند خارش، درد یا بیماری‌های پوستی و همچنین مشکلات روانی مثل اضطراب و استرس باشد. شناخت دقیق دلایل پشت این رفتار و توجه به تغییرات در عادات سگ، اولین گام مهم در پیشگیری و کنترل آن است. راهکارهایی مانند درمان مشکلات پزشکی، افزایش فعالیت‌های ذهنی و بدنی، آموزش رفتاری و در موارد ضروری استفاده از داروهای تجویزی می‌تواند به کاهش لیس زدن بیش از حد کمک کند.

توجه دقیق به رفتارهای غیرعادی سگ و واکنش به آن‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود. در صورت مشاهده لیس زدن وسواسی یا علائم همراه مانند زخم و عفونت پوستی، حتماً باید با دامپزشک یا رفتارشناس حیوانات مشورت کرد. مراقبت به موقع و پیگیری‌های تخصصی، بهترین راه برای حفظ سلامت جسمی و روانی سگ و ایجاد رابطه‌ای سالم و آرام میان صاحب و حیوان خانگی است.