
کلسی ویروس گربه (FCV) + علائم، پیشگیری و درمان

کلسی ویروس گربه (Feline Calicivirus – FCV) یکی از شایعترین ویروسهای دستگاه تنفسی در گربهها است که میتواند از یک سرماخوردگی خفیف تا بیماریهای شدید تنفسی و دهانی را ایجاد کند. این ویروس بهراحتی از طریق تماس مستقیم با ترشحات آلوده (مانند بزاق، عطسه یا اشیای آلوده) منتقل میشود و در محیطهای پرجمعیت مانند پناهگاههای حیوانات و پرورشگاههای گربه شیوع بیشتری دارد.
کلسی ویروس میتواند باعث مشکلات تنفسی، زخمهای دهانی و تب در گربهها شود. برخی سویههای این ویروس حتی ممکن است عوارض شدیدتری مانند ورم مفاصل یا بیماریهای سیستمیک ایجاد کنند. ازآنجاییکه این ویروس قابلیت جهش و تغییر دارد، مقابله با آن دشوار است، اما با رعایت نکات بهداشتی و واکسیناسیون میتوان از شیوع آن جلوگیری کرد. در این مقاله، دلایل ابتلا به کلسی ویروس، علائم، روشهای درمان و راهکارهای پیشگیری از آن را بررسی میکنیم.
علت ابتلا به کلسی ویروس گربه
۱. تماس مستقیم با گربه آلوده
گربهها معمولاً از طریق تماس مستقیم با بزاق، ترشحات بینی و چشم یا استفراغ یک گربه بیمار به این ویروس مبتلا میشوند. این اتفاق میتواند هنگام غذا خوردن مشترک، بازی یا حتی نظافت یکدیگر رخ دهد.
۲. انتقال از طریق محیط آلوده
کلسی ویروس میتواند چندین روز تا چند هفته در محیط باقی بماند. ظروف غذا، اسباببازیها، جعبه خاک، لباسها و حتی دستان انسان میتوانند ناقل ویروس باشند. اگر محیط بهدرستی ضدعفونی نشود، گربههای سالم در معرض خطر قرار میگیرند.
۳. سیستم ایمنی ضعیف
گربههایی که دچار استرس، سوءتغذیه یا بیماریهای زمینهای هستند، بیشتر در معرض ابتلا به کلسی ویروس قرار دارند. همچنین، بچهگربهها و گربههای مسن به دلیل سیستم ایمنی ضعیفتر، آسیبپذیرتر هستند.

نشانههای کلسی ویروس گربه
تب و بیحالی
عطسه مکرر و ترشحات بینی
ترشحات چشمی و عفونت چشم گربه (چشمهای قرمز و ملتهب)
زخمهای دهانی (روی زبان، لثهها و سقف دهان)
مشکل در غذا خوردن به دلیل درد دهان
تورم یا درد مفاصل (در برخی سویههای ویروس)
مشکلات تنفسی (نفسنفس زدن، خسخس سینه)
ریزش آب دهان و بوی بد دهان
تشخیص و روشهای درمان کلسی ویروس در گربه
روشهای تشخیص بیماری
تشخیص کلسی ویروس معمولاً با بررسی علائم بالینی انجام میشود. معاینه و چکاپ گربه توسط دامپزشک باید انجام شود، او با مشاهده عطسه مکرر، زخمهای دهانی، ترشحات چشمی و بینی، و مشکلات تنفسی میتواند به این بیماری مشکوک شود. برای تأیید تشخیص، نمونههایی از ترشحات بینی، گلو یا چشم گربه گرفته شده و آزمایشهای PCR یا کشت ویروسی انجام میشود. این آزمایشها میتوانند وجود ویروس را تشخیص دهند و همچنین کمک کنند تا این بیماری از سایر عفونتهای تنفسی مانند هرپس ویروس گربه متمایز شود.
مراقبت حمایتی از گربه بیمار
از آنجا که کلسی ویروس درمان ضدویروسی خاصی ندارد، درمان این بیماری بیشتر حمایتی و علامتی است. یکی از مهمترین اقدامات، تأمین آب و غذای مناسب برای جلوگیری از کمآبی و ضعف بدن است. گربههایی که زخمهای دهانی دارند، ممکن است از خوردن غذا خودداری کنند، بنابراین غذای درمانی گربه نرم و مرطوب که جویدن آنها راحتتر است، توصیه میشود. ایجاد محیطی گرم و استراحت کافی نیز به بهبود سریعتر گربه کمک میکند.
استفاده از داروهای کمکی
برای کنترل علائم بیماری، دامپزشک ممکن است از آنتیبیوتیکها برای جلوگیری از عفونتهای باکتریایی ثانویه استفاده کند. همچنین، داروهای ضدالتهاب و مسکنها ممکن است برای کاهش درد ناشی از زخمهای دهانی تجویز شوند. اگر گربه دچار مشکلات تنفسی شدید شده باشد، استفاده از بخور و دستگاههای رطوبتساز میتواند به باز شدن مجاری تنفسی کمک کند. در برخی موارد، مکملهای تقویتی سیستم ایمنی نیز تجویز میشود.
بستری و درمان تخصصی در موارد شدید
در مواردی که بیماری شدیدتر است و گربه دچار کمآبی شدید، مشکلات تنفسی حاد یا بیاشتهایی طولانیمدت شده باشد، ممکن است نیاز به مایعدرمانی و بستری در دامپزشکی داشته باشد. گربههایی که به دلیل زخمهای دهانی نمیتوانند غذا بخورند، ممکن است نیاز به سرمدرمانی و تغذیه از طریق لوله داشته باشند. در موارد نادر که عفونت شدید باعث مشکلات سیستمیک شده باشد، درمانهای پیچیدهتر و مراقبتهای ویژه ضروری خواهد بود.

راههای پیشگیری از کلسی ویروس در گربه ها
۱. واکسیناسیون منظم
مهمترین راه پیشگیری از کلسی ویروس، واکسیناسیون سالانه است. واکسنهای چندگانه (FVRCP) گربه را در برابر کلسی ویروس، هرپس ویروس و پانلوکوپنی محافظت میکنند.
۲. رعایت بهداشت محیط
- ضدعفونی کردن ظروف غذا و جعبه خاک با محلولهای مناسب
- جدا کردن گربههای بیمار از گربههای سالم
- شستن دستها پس از تماس با گربههای مشکوک به بیماری
۳. تقویت سیستم ایمنی گربه
رژیم غذایی غنی از پروتئین و ویتامینها، کاهش استرس، و استفاده از مکمل غذایی گربه میتواند سیستم ایمنی گربه را تقویت کند و احتمال ابتلا را کاهش دهد.

نتیجهگیری
کلسی ویروس در ابتدا ممکن است با سرماخوردگی گربه اشتباه گرفته شود یک بیماری شایع تنفسی است که میتواند از طریق تماس مستقیم با گربههای آلوده یا محیطهای آلوده منتقل شود. این ویروس علائمی مانند عطسه، زخمهای دهانی و مشکلات تنفسی ایجاد میکند و در برخی موارد، میتواند عوارض شدیدی داشته باشد. درمان این بیماری بر کنترل علائم و تقویت سیستم ایمنی گربه تمرکز دارد، اما مهمترین راهکار برای مقابله با آن، واکسیناسیون منظم و رعایت بهداشت محیط است.
با پیشگیری و مراقبت مناسب، میتوان از شیوع کلسی ویروس جلوگیری کرد و زندگی سالم و راحتتری برای گربهها فراهم آورد. اگر گربه شما علائم مشکوک دارد، هرچه سریعتر با دامپزشک مشورت کنید تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.